Hamulec
Kiedy i jak go stosować ?
W tym wpisie spróbujemy odpowiedzieć sobie na kilka podstawowych pytań dotyczących hamulców.
Kiedy potrzebny jest hamulec w silniku napędzającym indekser jak np. stół obrotowo podziałowy? Silnik z hamulcem stosujemy zwykle w szybkich aplikacjach, gdzie obrót kąta martwego krzywki trwa poniżej 0,2 – 0,3s. W tym czasie mechanizm napędowy, czyli silnik, przekładnia i krzywka muszą się zatrzymać. Odłączenie zasilania może okazać się niewystarczające, ze względu na energię kinetyczną układu. Odłączony silnik będzie po prostu się jeszcze kręcił za sprawą sił bezwładności. Hamulec elektromagnetyczny znacznie zmniejszy ten efekt.
Ważna uwaga, zanim przeczytasz dalszą część wpisu, zapoznaj się z instrukcją użytkowania hamulca, która jest dołączona do dokumentacji silnika. Jeśli jej tam nie ma, to prawdopodobnie znajdziesz ją włożoną do puszki przyłączeniowej silnika. Jeśli i tam jej brakuje, to jest jeszcze internet i kontakt do producenta czy dystrybutora. Przeczytanie jakiejś porady na forum, a nawet przeczytanie mojego bloga (mimo że jest naprawdę dobry) nie zastąpi wglądu do dokumentacji konkretnego urządzenia.
Wróćmy do tematu.
W silnikach 3 fazowych wykorzystuje się cierne hamulce pasywne, czyli takie, które wymagają zasilania, aby zwolniły mechanizm blokujący wał silnika. Hamulce posiadają zwykle specjalną dźwignię do ręcznego zwalniania mechanizmu.
Jak go podłączyć?
Sam hamulec z reguły działa automatycznie. Jest podłączony do zacisków uzwojeń silnika. W momencie podłączenia zasilania do silnika mechanizm automatycznie się zwalnia. Gdy odłączymy zasilanie, blokuje wał silnika.
Hamulec nie wymaga więc dodatkowej obsługi gdy zasilamy silnik tylko przez stycznik. (Więcej o zasilaniu znajdziesz tutaj).
Natomiast zasilanie silnika z hamulcem przez softstart lub falownik może go uszkodzić.
W takim przypadku trzeba go zasilić zewnętrznie i sterować nim przez falownik. Zwykle falowniki mają wyjście niskonapięciowe (24VDC) do sterowania hamulcem przez stycznik. Jeśli falownik nie posiada możliwości pracy z hamulcem to trzeba nim sterować przez PLC. Tu konieczny jest wgląd w dokumentację zarówno hamulca jak i falownika. Niektóre hamulce posiadają własny zasilacz wbudowany w puszkę zacisków silnika. Zasilacz ten może mieć dodatkowe styki do szybkiego uruchamiania hamulca. Inne wymagają zasilacza zewnętrznego.
Swego rodzaju problem pojawia się, gdy stwierdzamy, że hamulec jest niepotrzebny, bo stół zatrzymuje się poprawnie nawet bez jego użycia, ponieważ wystarczy hamowanie prądem przez falownik lub np. musieliśmy na stałe spowolnić pracę stołu. Wtedy wielu użytkowników, dochodzi do (błędnego) wniosku, że hamulec może być zasilany na stałe, lub można go podpiąć bezpośrednio do wyłącznika bezpieczeństwa, aby uruchamiać go tylko w przypadku zatrzymania awaryjnego.
Urządzenie działa, aż do momentu dłuższego przestoju, gdy hamulec jest zasilany, a silnik się nie kręci i nie wymusza przepływu powietrza chłodzącego hamulec. Następuje przegrzanie uzwojenia i uszkodzenie hamulca. Hamulec nie może być długo zasilany jeśli silnik się nie obraca. Więc jeśli decydujemy się na zatrzymywanie silnika bez hamulca, to musimy go koniecznie wyłączyć po dłuższym czasie postoju silnika.
Kontakt: maciej.grzanka@gmcontrol.pl tel: 570 368 850
